67Bth English post तुजलागीं माझा जीव जाला पिसा 
Blog address : http: // tukaramasteachings.blogsopt.in
Contact mail address is rgphadke@gmail.com

तुजलागीं माझा जीव जाला पिसा । अवलोकिंतो दिशा पांडुरंगा ॥ १ ॥

सांडिला व्यवहार माया लोकाचार । छंद निरंतर हाचि मनीं ॥ २॥

आइकिलें कांनी तें रुप लोचन । देखावया सीण करिताती ॥ ३॥

प्राण हाविकळ होय कासाविस । जीवनाविण मत्स्य तयापरी ॥ ४॥

तुका म्हणें आता कोण तो उपाव । करूं तुझे पाव आतुडे तो ॥ ५॥

VerbatimMeaning :-

O,my lord Panduranga, I have become mad and I am searching you everywhere || 1 ||

Only one desire is left in my mind now and that is to behold your form. For this purpose I have abandoned everything ,all my worldly duties. || 2||

I have heard about your form , ( How you look, or appear) and My eyes have become tired from the effort to search and see you.

|| 3||

Like a fish out of water ,who desires nothing but water; I am also desirous to see you only || 4||

Tuka says what should I do ; so that I will behold your form. ?|| 5||

Background Information for this Abhanga :-

Every disciple of God wants only to behold the God . How I will see Him is the only thought such a person has. The reason for this is the feeling of certainty the God is there and only He can make me free from all the sufferings. There not only the feeling of certainty but also there is very intense love too , in the mind of such a disciple. BhagvadgIta addresses this certainty 9in the second chapter. ( Chgapter 2- verse 16) . A real disciple has this certainty as well as love fully blossomed in his heart.

When such a disciple reaches the state described in this Abhanga then is certain that he will soon see , behold his God. If we examine Tukaram Maharaja's biography , we can see that Tukarama maharaj when He was in such a state has written this abhanga.

Meaning of the Abhanga :-

Tukaram maharaj is asking his Lord that O 'my lord Panduranga, I am searching for you in every direction like a mad person.For beholding your form, I have abandoned all my worldly duties . My mind only desires of Beholding you. I do not know how you appear, but I have heard about your appearance ( How you look etc) .( We all know that there are a number of Poems in which different poets have described the Lord. So also the Bhagavatam, Bhagavad Gita describe How the Lord is.)

Tukaram Maharaj further says that I am unable to behold you and because of this , my eyes have become tired. My condition is like a fish out of water. I want only you and nothing but you.

At the end , Tukaram Maharaj says prays to Lord. He says that O'Lord please tell me What should I do?

Teachings Of the Abhanga :-

This Abhanga enables us to examine the state of our mind. It enables us to examine whether we are really desiring to behold the Lord ? In the path of spirituality it is very important to have such a self examination. This examination only enables to change our attitude and pushes us to put forward our efforts with concentrated mind.

Print this Article

67A th Marathi post तुजलागीं माझा जीव जाला पिसा
Blog address : http: // tukaramasteachings.blogsopt.in
Contact mail address is rgphadke@gmail.com

तुजलागीं माझा जीव जाला पिसा । अवलोकिंतो दिशा पांडुरंगा ॥ १ ॥

सांडिला व्यवहार माया लोकाचार । छंद निरंतर हाचि मनीं ॥ २॥

आइकिलें कांनी तें रुप लोचन । देखावया सीण करिताती ॥ ३॥

प्राण हाविकळ होय कासाविस । जीवनाविण मत्स्य तयापरी ॥ ४॥

तुका म्हणें आता कोण तो उपाव । करूं तुझे पाव आतुडे तो ॥ ५॥

शब्दार्थ :-

हे देवा पांडुरंगा , माझा जीव तुझ्याकरता वेडा झाल्याने मी दाहीदिशांस तुला शोधतो आहे ॥ १॥

आता माझ्या मनांत फक्त तुझे दर्शन व्हावे हाच एकच छंद उरला आहे, लोकव्यवहाराचा मी त्याग केला आहे ॥ २॥ 

तुझ्या स्वरूपाचे जे वर्णन मी ऐकलें आहे तेच रूप दिसावे ह्याच्यासाठी माझे डोळे लागले आहेत व ( तू न दिसल्यामुळे ते थकले आहेत). ॥ ३॥

पाण्यावाचून मासा जसा तळमळतो तसेच माझा प्राण तुझ्या दर्शनाकरतां तळमळत आहे ॥ ४ ॥ 

तुका म्हणतो की ज्या योगे तुझे दर्शन होईल असा कोणता उपाय मी आता करू? ॥ ५॥

अभंगामागची भूमिका :-

भगवंताची भेट कशी होईल असे प्रत्येक भक्ताला वाटते. ह्याचे कारण म्हणजे मनामधे भगवंत आहेच व तोच मला सर्व दु:खातून सोडवेल ही मनाची खात्री म्हणजे भाव भक्ताच्या मनामधे असतो. भाव याचा संस्कृतमधला अर्थ हाच आहे की " असण्याची खात्री असणे ". गीतमधे म्हटल्याप्रमाणे फक्त भगवंतच खरा आहे व बाकी सर्व एक भासच आहे ( गीत अ.२ श्लोक १६ ) .असा भाव भक्ताच्या मनामधे असतोच व शिवाय त्याच्या मनामधे भगवंताबद्दल पराकोटीचे प्रेम पण असते.

असा भक्त भगवंताच्या भेटीसाठी व्याकूळ होतो .ही स्थिति येणे म्हणजे भगवंताच्या साक्षात्काराची वेळ जवळ येणे होय. तुकाराम महाराजांची अशी स्थिति असताना त्यांनी हा अभंग रचला आहे. महाराजांचे चरीत्र पाहिले की ते अशा स्थितीत होते असे आढळते.

अभंगाच्या अर्थाचे स्पष्टीकरण :-

तुकाराम महाराज पांडुरंगाला आर्तभावाने विचारताहेत की हे देवा, तुझ्यासाठी माझा जीव अगदी वेडापिसा झाला आहे. तू कोठेतरी दिसशील म्हणुन नजर सर्व दिशांना भिरभिरत पाहाते आहे. तुझी भेट व्हावी म्हणून मी सर्व कांही लोकव्यवहार सोडून दिले आहेत. आता मनाला एकच छंद लागला आहे तो म्हणजे तुझे दर्शन व्हावे. तू कसा आहेस हे मला माहीत नाही. पण मी तुझ्या रूपाचे वर्णन ऐकले आहे.

( आपण सर्व जाणतोच की असे भगवंताच्या रूपाचे वर्णन निरनिराळ्या स्तोत्रांत, भगवद्‍गीतेमधे, भगवतामधे आले आहे.)

पण ते रुप कांही मला दिसत नाही आहे व आता माझे डोळे तुझ वाट पाहून थकले आहेत. जर माश्याला पाण्याबाहेर काढले तर तो जसा तळमळतो तशीच तळमळ मला तुझ्या दर्शनाची लागली आहे. महाराज शेवटी देवांना विनवितात की "हे देवा तूच ह्यावर उपाय सांग जेणेकरून मला तुझे दर्शन होईल.”

अभंगाची शिकवण :-

ह्या अभंगाचा उद्देश आत्मपरीक्षणा करताच आपल्याला करता येतो. आपण स्वत:चे अंत:करण तपासुन समजू शकतो की आपल्याला खरेच अशी भगवंताच्या भेटीची तळमळ लागली आहे कां?

परमार्थामधे असे आत्मपरीक्षण करणे महत्वाचे आहे.

Print this Article