मराठी ६४वे  post अभंग :-  म्हणशीं होऊनि निश्चिंता । हरुनियां अवघी चिंता 
Blog address : http: // tukaramasteachings.blogsopt.in
Contact mail address is rgphadke@gmail.com

म्हणशीं होऊनि निश्चिंता । हरुनियां अवघी चिंता ॥ मग जाऊं एकांता । भजन करूं ॥ १॥

संसारसंभ्रमें आशा लागे पाठी । तेणें जीवा साटी होईल तुझ्या ॥ २॥

सेकीं नाडसील नाडसील । विषय्संगे अवघा नाडसील । मागुता पडसील। भवडोहीं ॥ ३॥

शरीर सकळ मायेचा बांधा । यासीनाही कदा आराणूक । ॥ ४ ॥

करिती ताडातोडी अंतर बाह्यात्कारीं । ऐंसें जाती चारी दिवस वेगां ॥ ५ ॥

मोलाची घडी जाते वायाविण । न मिळे मोल धन देतां कोडी ॥ ६ ॥

जागा होईं करीं हिताचा उपाय । तुका म्हणें हाय करिसी मग ॥ ७ ॥

अभंगाचा शब्दार्थ :-

जर तू म्हणशील की मी निश्चिंत होऊन मग एकांतात भजन करेन तर संसारातल्या भ्रमामुळे आशा पाठीशी लागेल व तुझी कुचंबणाच होईल ॥ १ +२॥

शेवटी विषयसंगामुळे तू नाडला जाशीला व भवडोहामधे बुडशील ॥ ३॥

हे शरीर शेवटी मायेमुळेच घडले आहे , याला कधीच विश्रांती नसते ॥ ४ ॥

धावपळिमुळे तुझ्या आयुष्याचे दिवस भराभर जातील ॥ ५ ॥

ह्या आयुष्यातला प्रत्येक क्षण मोलाचा आहे, कवडि देऊन अनमोल धन मिळत नाही ॥ ६ ॥

तुका म्हणतो की जागा हो , स्वत:च्या हिताचा उपाय कर अन्यथा हायहाय करत मरशील ॥ ७॥

अभंगाचा अर्थ समजण्यासाठी लागणारी माहिती :-

ह्या अभंगाचा अर्थ समजण्यासाठी त्यामागची भूमिका वगैरेची खरेतर मुळिच आवश्यकता नाही

अभंगाचा अधिकारी कोण आहे ? अभंग कोणासाठी आहे ?एवढे मात्र पाहाणे योग्य आहे.

बरेच वेळा आपल्याला हे पटलेले असते की भगवद्‌भक्ती केलीच पाहिजे. पण अनेक कामे , उपाधी आपल्या मागे लागलेल्या असतात. कांही आप्ण लाऊन घेतलेल्या तर कांही जगण्यासाठी आवश्यक असतात.

ह्या सर्वामधे आपण भगवद्‍भक्तीला दुय्यम स्थान देतो. अशा आपल्या सारख्या जीवांसाठी केलेला हा तुकाराम महाराजांचा कळकळीचा उपदेश आहे.

अभंगाचे अर्थस्पष्टीकरण :-

तुकाराम महाराज म्हणताहेत की जर तुम्ही म्हणाल की सर्व कामे आटोपली की मी निश्चिंतपणे एकांतात जाऊन भगवंताचे भजन भक्ती करेन , तर असे करणे अत्यंत कठीणे आहे. कारण ह्या शरीरामागे लागलेल्या निरनिराळ्या उपाधींमुळे तुम्हाला एकांतात जायला वेळच मिळणार नाही .

त्यामुळे जरी मनाला फार पटले असेल की भगवद्‍भजन भक्ती करावी तरीही हे तुमच्याकडून होणार नाही. कारन मन विषयांमगेच लागलेले आहे. ह्यामुळे एवढे मात्र नक्की की तुम्ही सतत ह्या भवसागरांत बुडून जाल. शेवटी ह्या कुचंबणेतच सर्व आयुष्य संपेल. तुम्ही हे लक्षांतघ्या की आय्ष्यातला प्रत्येक क्षण मोलाचा आहे. तसेच फक्त माणसालाच भक्तीकरून मोक्षाची प्राप्ती करून घेण्याची क्षमता देवाने दिलेली आहे . म्हणुन हा नरदेह अत्यंत मोलाच खरेतर अनमोल आहे. त्यामानाने विषयांपासुन मिळणारी सर्व सुखे ही कवडिमोल ठरतात. म्हणुन जागे व्हा. नरदेहाची अशी ही अनमोल संधी व्यर्थ घालवू नका. अन्यथा हाय हाय करण्याविना दुसरे कांहीही हाती लागणार नाही.

अभंगाची शिकवण :-

आतापर्यंत जरी आयुष्य भगवद्‌भक्तीविना घालवले असले तरीही आता तरी शाहाण्या माणसाने पुढे असे न वागणेच श्रेयस्कर आहे.

Print this Article

English 64th post अभंग म्हणशीं होऊनि निश्चिंता 
Blog address : http: // tukaramasteachings.blogsopt.in
 Contact mail address is rgphadke@gmail.com

म्हणशीं होऊनि निश्चिंता । हरुनियां अवघी चिंता ॥ मग जाऊं एकांता । भजन करूं ॥ १॥

संसारसंभ्रमें आशा लागे पाठी । तेणें जीवा साटी होईल तुझ्या ॥ २॥

सेकीं नाडसील नाडसील । विषय्संगे अवघा नाडसील । मागुता पडसील। भवडोहीं ॥ ३॥

शरीर सकळ मायेचा बांधा । यासीनाही कदा आराणूक । ॥ ४ ॥

करिती ताडातोडी अंतर बाह्यात्कारीं । ऐंसें जाती चारी दिवस वेगां ॥ ५ ॥

मोलाची घडी जाते वायाविण । न मिळे मोल धन देतां कोडी ॥ ६ ॥

जागा होईं करीं हिताचा उपाय । तुका म्हणें हाय करिसी मग ॥ ७ ॥

Verbatim Meaning :-

If you think that I will first finish all the works and then sit alone to worship the God, it will never be possible for you. This is since you will always have some or the other work to do in this world. This situation will make you very uncomfortable only. || 1+2||

You will get drowned in this worldly affairs, because of running behind the aim of satisfying demands from your sense organs and mind.. || 3||

After-all this body is the result of the above need and it never therefore has time to have rest || 4||

Because of this reason, all your life will be ultimately a waste|| 5||

Every moment in the life is very important, Understand that in exchange of a worthless item one does not get a Priceless item || 6 || ( Priceless here means whose value is very very High)

Tukaa says that at-least now wale -up , do so0mething for your own welfare. Otherwise you will regret only || 7||

Information needed for understanding the True meaning of the Abhanga :-

In fact there is no such background information necessary. Never-the less it is necessary to know , “For whom this Abhanga has been addressed.”

Many a times one is fully convinced that he should do something for worshiping the God. However because of many works and duties one is not able to perform the worship and this makes one to feel unhappy. This abhanga is addressed for such a person by Saint Tukarama Mahaaraj.

Meaning of the Abhanga :-

Tukaram Mahaaraaja says here that if you think that first you will do all your worldly works and duties and afterwards spend time for Worship of God; then this will never be possible.

As long as we are having this body ,we are required to perform some or the other work. Some of these works are because of our own invitation while some come to us as duties. In any case it is not possible to find the time for worship of God since we are engrossed with our worldly works and duties.

Therefore even if one is convinced that he should spend some time for Worship of God, he can not do this and this makes one to feel unhappy .

The main reason for this situation is that the mind is busy in satisfying unending demands of one's sense organs. Thus the whole life gets wasted in this feeling of unhappiness. Nothing is gained.

Actually one should understand that the God has gifted the power of Thinking only to the Human beings. Therefore birth as a Human is the only an unique opportunity for achieving Liberation.

Naturally it is clear that one should not waste this unique opportunity by using the body for mere satisfying the demands of the sense organs . All the pleasures derived from such actions are worthless compared to the aim of Liberation.

Tukarama maharaj says that if you spend your life like this;  then at the end you will regret only.

Teaching of the Abhanga :-

Even if we have spent all our life up-till now without worshiping the God, it is not late. We can still start the same.

Print this Article

English 63A post अभंग :- न ये तुज जरी  मधुर उत्तर । दिधला सुस्वर नाहीं देवें  
Dt 08th May 14.
Blog address : http: // tukaramasteachings.blogsopt.in
Contact mail address is rgphadke@gmail.comrgphadke@gmail.com

न ये तुज जरी तुज मधुर उत्तर । दिधला सुस्वर नाहीं देवें ॥ १ ॥

नाहिं तयाविण भुकेला विठ्ठल । येईल तैसा बोल रामकृष्ण ॥ २॥

देवापाशी मागे आवडिची भक्ती । विश्वासेंशी प्रीती भावबळें ॥ ३ ॥

तुका म्हणें मना सांगतो विचार । धरावा निर्धार दिसेदिस ॥ ४॥

Verbatim Meaning :-

Even-though you are not having ability to sing with a sweet voice ; Though God has not blessed you with sweet voice || 1 ||

( Still it does not matter) Say Ramakrishna with love . God desires only a call made with love || 2||

If you want to ask Him for something , ask for the Love for Him with good faith || 3||

Tukaa says O'Mind I am telling you a thought to follow. Make a decision to do something with full determination || 4||

Background Information for understanding the meaning:-

Our Saints, Seers and Scriptures have repeatedly said that our birth as a human being is mainly for the purpose of Self Realization. This process starts in everybody's life on some day or the other because of some reason. It may the curiosity of a Scientific mind about the creation of Universe and mans position therein, or mostly one wants to get rid of sufferings permanently.

Everybody will agree that there is some Universal Consciousness which runs the affairs of the whole universe. We call Him by the general names such as “ God, Divine, Nature “ etc.

Our saints have given us guidance for achieving the state of unity with the universal consciousness which enables one to transcend the time and all other dimensions. This is called Liberation or Mokshaa.

Tukarama Maharaja has given us a hint in this Abhanga for achieving the goal of Liberation through BhaktI or love for the God.

A Question can arise as who can do this ? For whom is this Abhanga addressed?.What is to be done?

And the answer for all above questions is very simple.

It is :- “ One who is desirous of achieving Liberation but has to perform all his Worldly duties is the one for whom this abhanga is addressed. “.

Meaning of the Abhanga :-

In the first two stanzas of this Abhanga , Tukarama maharaj says that what is needed to develop the devotion for god is the mental Attitude of Love for Him.

This feeling of love should be of pure and undemanding quality. Shri. Ramakrishna Paramhansa says that this quality can be understood if f one combines the love felt by a mother for her child, Chaste wife 's love for her husband and the love with which a Greedy person has for money and wealth.

This gives us the idea of the love felt by a divotee towards the God.

When such feeling of love and devotion is developed in the mind ; then such devotee does not desire for anything other that association with his God. He accepts every event and incident happening in his life as the will and wish of his God. All he does is to remember the God

Tukaram Maharaj is telling us here to remember God with this attitude of mind. He says that you may call his name such as “ Ramakrishna “ for this purpose. In order to remember it is not ne4cessary to sing his Bhajans( Songs of Devotion). One need not have a sweet voice. All that is required is calling Him with LOVE. God is also desirous of such love.

In the 3^rd and 4^th stanza of the Abhanga , Tukaram maharaj is advising us to tell a thought to our mind. He says that if we want to ask something to the God , ask for such devotion. Decide with determination that you will do this everyday and implement it as well.

This also means that to develop such intense devotion we have do do a numbar of efforts daily. These efforts are as follows.

1. Not to forget Him at any moment. For this purpose develop a habit of reciting His name in the mind 2) Develop the attitude that I will put my best efforts for whatever undertaking I do and will not worry of the outcome. I will accept the outcome whatever it may be. 3) Remember that whatever happens is as per the will and wish of God , know that it happens for my welfare only.

If one puts all his efforts in this fashion, with utter faith; then the day of Liberation is not far for him

Teaching of the Abhanga :-One should always remember God is the teaching of this abhanga.

Print this Article

मराठी 63B post अभंग :- न ये तुज जरी  मधुर उत्तर । दिधला सुस्वर नाहीं देवें  
Dt 08th May 14.
Blog address : http: // tukaramasteachings.blogsopt.in
Contact mail address is rgphadke@gmail.comrgphadke@gmail.com

न ये तुज जरी मधुर उत्तर । दिधला सुस्वर नाहीं देवें ॥ १ ॥

नाहिं तयाविण भुकेला विठ्ठल । येईल तैसा बोल रामकृष्ण ॥ २॥

देवापाशी मागे आवडिची भक्ती । विश्वासेंशी प्रीती भावबळें ॥ ३ ॥

तुका म्हणें मना सांगतो विचार । धरावा निर्धार दिसेदिस ॥ ४॥.

अभंगाचा शब्दार्थ :-

जरी तुला देवाने गोडगळा दिलेला नाही तरी तुला जसे जमेल तसे रामकृष्ण म्हणत रहा ,

विठ्ठल हा भावाचा भुकेला आहे.॥ १ + २ ॥

देवाकडे ( त्याला ) जी आवडते ती भक्ति, प्रेम व त्याच्यावर दृढ विश्वास माग. ॥ ३॥

तुका म्हणतो हे मना तुला सांगतो तो विचार ऐक. भक्ती करण्याचाच निर्धार रोज करावा ॥ ४॥

अभंगाचा अर्थ समजण्यासाठीची भूमिका :-

आपले संत, तसेच शास्त्रे सतत हेच सांगतात की माणसाचा जन्मच भगवंताला भेटण्यासाठी म्हणजेच मोक्षपदाची प्राप्ती करून घेण्यासाठी झालेला आहे. ह्या साथीचे प्रयत्न, शोध हा कांहिना कांही कारणांमुळे सुरू होतो. भौतिकाशास्त्रज्ञ हे शोधायचा प्रयत्न करतात की आपल्या ह्या ब्रह्मांडाचा उगम कसा झाला व त्यामधे आपले स्थान कोणते? पण सर्वसामान्य माणसाला कांहीतरी दु:खे भोगावी लागतात व त्यांमधून पूर्णत: सुटण्याचा मार्ग आहे कां ते हवे असते.

एवढे मात्र नक्की खरे की ह्यासर्व ब्रह्मांडाचा कारभार चलवणारी कोणतीतरी शक्ती आहे. तिलाच आपण देव म्हणतो. असा देव आहे हे पटलेले असते व त्याने माझी दु:खे दूर करावी ह्या उद्देशाने माणसे देवाची भक्ती करण्यास प्रवृत्त होतात.

आपल्या संतानी भक्ती कशी करावी ह्या साठी सोप्या भाषेंत मार्गदर्शन केलेले आहे.

येथे एक प्रश्न पडू शकतात की १) भक्ती करायची म्हणजे नक्की काय करायचे? २) हा अभंग कोणासाठी असावा?३) भक्ति करण्यास काय पात्रता लागते?

ह्या तीनही प्रश्नांचे उतार हेच आहे की ज्याला स्वत:ची कर्तव्ये करायची आहेत व शिवाय मोक्षाची ईच्छा धरून आहे त्याच्यासाठीच हा अभंग तुकाराम महाराजांनी सांगितला आहे.

तुकाराम महाराज अभंगाच्या पहिल्या दोन चरणांमधे म्हणतात की भगवंताची भक्ति करण्यासाठी लागतो तो मुख्य भाव.

हा भाव प्रेमाचा हवा. येथे रामकृष्ण परमहंसांचे एक वचन आठवते. ते म्हणतात की नवजात बाळावरचे आईचेप्रेम, कृपणाचे पैशाविषयिचे प्रेम व पतिव्रतेचे पतीवरचे प्रेम ह्या सर्वांस एकत्र घेतले तर जी प्रेमभावना असेल तसे देवावर प्रेम असावे. असे प्रेम म्हणजेच देवावरची भक्ती.”

असे प्रेम निर्माण झाले की भक्तला देवाशिवाय दुसरे कांही नकॊ असे वाटते. देवाच्याच ईच्छेनुसार जे घडते त्यांत तो आनंद मानतो. मग तो फक्त भगवंताचेच स्मरण करत असतो.

तुकरम महाराज आपल्याला हेच येथे सांगताहेत की " अशा भक्तिभावाने त्याचे नांव जसे " रामकृष्ण " तुम्ही घ्या , ध्यानात ठेवा, त्यासाठी गोड गळ्याची आवश्यकता नाही. विठ्ठल म्हणजे भगवंत अशाच भावाचा भुकेला आहे.

अभंगाच्या ३ व ४ थ्या चरणांमधे महाराज सांगताहेत की तुमचा मनाला मी एक विचार सांगतो आहे. तो म्हणजे देवाजवळ मागायचे तर अशी भक्ती दे हेच मागावे. मी अशी भक्ती करेन असा रोज दिवसेदिवस निर्धार करा.

ह्याचा अर्थ असा की सुरवातीला अशी भक्ति निर्माण होणे सहज नाही. त्यासाठी निश्चयपूर्वक कांही प्रयत्न पण दिसेदिस म्हणजे रोजच करावे लागतील.

हे प्रयत्न म्हणजे १)मनाने मी त्याचे विस्मरण होऊ देणार नाही असा प्रयत्न कराव लागेल. जर आपण मनाला सतत भगवंताचेच स्मरण करण्याची मनाला सवय लावली तर हे शक्य आहे.2) जे करावे लागेल ती त्याचीच पूजा म्हणुन ते काम नीटपणे करणे ३) तसेच जर होणारी प्रत्येक घटना होण्यामागे त्याचीच प्रेरणा आहे ( ह्यामधे आपण स्वत:जे करतो ते पण आले ) कर्ताकरविता तोच आहे हे स्वत:ला समजावणे पण येते.

विश्वासाने असे प्रयत्न केले तर भगवंत दूर नाही हेच महाराजांनी आपल्याला ह्या अभंगाद्वारे सांगितले आहे.

अभंगाची शिकवण :

निर्धारपूर्वक भगवंताचे स्मरण नित्य व नियमितपणे करावे हीच ह्या अभंगाची शिकवण आहे.

Print this Article